Emulgatoren
Emulgatoren worden gebruikt om het mengen van de olie- en de waterfase te vergemakkelijken. Zonder emulgator is het erg moeilijk en zelfs vaak onmogelijk om een créme of badolie te maken aangezien vet en water elkaar afstoten.Hoe werken emulgatoren
Als je zelf crème gaat maken dan kom je in recepten vaak een emulgator tegen. Een crème bestaat hoofdzakelijk uit water, kruidenwater (thee) of hydrolaat en olie of boters. Maar water en olie mengen niet. Dat merk je al als je een sladressing wilt maken met bijvoorbeeld olijfolie en azijn. Als je het goed roert dan is het een beetje gemengd maar zodra je stopt met roeren scheidt je dressing zich weer in een olielaag en azijn. Hetzelfde gebeurt als je water en olie wilt mengen.
Een crème die alleen uit water en olie zou bestaan zou daarom meteen weer uit elkaar vallen. Om die reden bevat elke crème naast water en olie tenminste nog een derde ingrediënt, namelijk een emulgator. Een emulgator is een stof die een beetje met water mengt en ook een beetje met olie. Het is een soort tussenpersoon die bemiddelt tussen de twee partijen en zorgt dat ze goed gaan samenwerken.
Emulgatoren zitten niet alleen in crèmes maar worden ook in badolie gebruikt om ervoor te zorgen dat de olie en etherische olie niet op het water blijft drijven. In luchtverfrisserspray’s en soms ook in een zalf of massageolie (bijvoorbeeld cetylalcohol) om deze iets meer met vocht te laten mengen, dat voelt vaak prettiger op de huid aan en zorgt ervoor dat de olie makkelijker wordt opgenomen door de huid.
Het kiezen van de juiste emulgator is erg belangrijk, je moet een geschikte emulgator hebben voor het product dat je wilt gaan maken. Je moet de emulgator op de juiste manier gebruiken. Het hangt helemaal van het product af wat je wilt gaan maken. Soms kan je een emulsie (dat is het mengsel van water/thee of hydrolaat, de emulgator en de olie/boter) zonder verwarmen maken, soms moet je wel verwarmen. Roeren is meestal nodig en soms moet je heel langzaam werken, dan weer snel en de andere keer maakt dat niet uit. De ene emulgator is bedoeld om vooraf met het water te mengen en de andere om met olie te mengen.
Er zijn dan ook veel verschillende emulgatoren op de markt. In de Aromalifestyle shop hebben we de volgende emulgatoren die allen geschikt zijn voor gebruik in natuurcosmetica, deze gebruik ik ook mijn recepten.
Tegomuls
Tegomuls is een emulgator voor crèmes Tegomuls maakt zachte crèmes en is daarom ook zeer geschikt voor het maken van bodylotion. In combinatie met zuren stopt de emulgerende werking van Tegomuls.
Bij Tegomuls gebruik je voor een créme circa 4x zoveel vet als emulgator. Bijvoorbeeld voor 100 gr créme 20 gr olie, dan 5 gr Tegomuls, vervolgens 3 á 4 x zoveel water, in dit geval dan 75 gr water.
Dosering: 4% tot 8%
Lamecreme
Lamecreme is een emulgator die een zeer fijn huidgevoel geeft. De zachtgele pastilles smelten bij 55º-65º.
Lamecreme is een makkelijke emulgator en kan je ook zonder stabilisator gebruiken. Tevens lamecreme zeer geschikt als co-emulgator bij emulgatoren die wat minder stabiel zijn. Afhankelijk van de emulgator waarmee je lamecreme combineert kan je zowel lichte als wat zwaardere, rijkere creme's met lamecreme maken.
Geschikt voor alle huidtypes en geeft een zacht huid gevoel met een matte glans. Heeft goede vochtbindende eigenschappen. Lamecreme is daarom ook zeer geschikt voor gebruik in nachtcremes en bodymilks.
Emulsan
Emulsan (ook bekend als Emulsan II) is een emulgator voor crèmes en lotions.
Emulsan levert een stabiele crème op en heeft hydraterende eigenschappen. Emulsan gaat irritatie veroorzaakt door andere bestanddelen van de crème tegen.
Emulsan werkt het beste als je de creme met een staafmixer maakt. Je verwarmt de Emulsan samen met de vetten en verwarmt ook de waterfase. Als zowel vet en waterfase 70 graden hebben bereikt dan giet je de waterfase bij de vetfase en emulgeert het geheel goed met de staafmixer. Zo krijg je een mooie lichte creme die zeer goed intrekt en geen vetlaagje op de huid achterlaat. Als je Emulsan gewoon roert wordt de creme vet en zwaar.
Dosering: bij lotions 13 - 15 % van de vetfase, bij creme 18 - 20 % van de vetfase.
Toevoegen: 5-10% op totale hoeveelheid.
Tip: voor een vette huid is lamecreme goed te mengen met tegomuls 1:1.
Fluidlecithine
Fluidlecithine super is een helder goudgele vloeistof met lichte lecithinegeur. Fluidlecithine super kan zowel koud als warm verwerkt worden en dus ook achteraf nagedoseerd worden. Het kan ook goed dienen als terugvetter.
Fluidlecithine super verbetert het intrekvermogen van emulsies en zorgt ervoor dat werkzame stoffen beter opgenomen worden door de huid. Ook zeer geschikt voor badolie, massageolie en haarconditioner.
Dosering: 0.5- 1 % als terugvetter, 4 % bij een vetfase tot 40 %, 6% bij een vetfase hoger dan 40% Gebruik gelvormer (xanthaangum of guarpitmeel 0.2-0.4%) of een kleine hoeveelheid bijenwas om de emulsie stabieler te maken.
Cetylalcohol
Cetylalcohol is een emulgator en stabilisator voor crèmes. Het wordt gemaakt van plantaardige grondstoffen en is geschikt voor natuurcosmetica.
Als emulgator is het meestal een co-emulgator, een emulgator die naast een andere emulgator wordt gebruikt om daarmee te zorgen voor een betere en stabielere emulsie.
Je kunt het wel als enige emulgator gebruiken in bijvoorbeeld crèmespoelingen.
Als stabilisator maakt cetylalcohol crèmes minder gevoelig voor schiften: een crème wil altijd weer schiften in een waterlaag en een olielaag, een beetje cetylalcohol vermindert dit risico.
Daarnaast zorgt cetylalcohol ook voor iets dikkere crèmes, is de crème wat dunner uitgevallen dan bedoeld dan kan het recept vaak worden verbeterd door toevoeging van 1-2% cetylalcohol.
Ook kan cetylalcohol balsems, zalven en andere watervrije mengsels wat hydrofieler maken: daardoor voelen ze prettiger aan op de huid.
Stearinezuur
Stearinezuur is een natuurlijk vetzuur uit katoenzaadolie.
Cosmetisch stearinezuur vergroot de stevigheid crémes en lotions en stabiliseert deze.
Wordt ook gebruikt om zeep stevig te maken en een zijdeachtige structuur met verzachtende eigenschappen te geven.
Bovenstaande emulgatoren en meer vind je ook in de Aromalifestyle shop