Zelf yoghurt maken, gezonder, makkelijk en heel erg lekker.

Monica Can

Zelf yoghurt maken is niet moeilijk en zelfgemaakte yoghurt is veel gezonder voor je, waarom lees je hieronder.

Yoghurt kennen we eigenlijk allemaal wel, maar wat is het nu eigenlijk precies?

Yoghurt is een gefermenteerd melkproduct. Bij de fermentatie van melk naar yoghurt zorgen de melkzuurbacteriën ervoor dat de melksuikers (lactose) omgezet worden naar  onder andere melkzuurbacteriën.

Door deze omzetting wordt de melk lichter verteerbaar. En de melkzuurbacteriën zijn een prima voeding voor je darmflora. Het melkzuur zorgt er ook voor dat de yoghurt langer houdbaar is dan melk.

Naargelang de soort melkzuurbacteriën die gebruikt worden, krijg je verschillende soorten yoghurt.

De fermentatie gebeurt door het toevoegen van twee  melkzuurbacteriën, de zogenaamde levende yoghurtcultuur:

 

Waarom zou je zelf yoghurt maken?

Yoghurt is toch overal te koop en niet duurder dan een pak melk dus waarom zou je zelf yoghurt maken?

Het is natuurlijk
Zelfgemaakte yoghurt bevat geen kunstmatige kleur- en smaakstoffen, geen stabilizers en geen conserveringsmiddelen. Je hebt alleen een goede (biologische) volle melk nodig en een bakje biologische yoghurt als startercultuur.  Een zelfgemaakte yoghurt heeft daarom ook een betere smaak dan yoghurt uit de supermarkt. En omdat je goede ingrediënten gebruikt is je yoghurt dan wel weer goedkoper dan een goede biologische yoghurt van dezelfde kwaliteit.

Het is beter voor je darmen en gezondheid
Geen enkele yoghurt is zo vers als een zelfgemaakte yoghurt. Elke lepel zelfgemaakte yoghurt bevat miljoenen levende yoghurtbacteriën. Dat is helaas niet het geval bij yoghurt uit de supermarkt. Na productie duurt het minstens een week voordat yoghurt in de supermarkt schappen staat. Een reis die de meeste melkzuurbacteriën niet overleven want na een week zijn die al afgestorven.  Daarnaast zit zelfgemaakte yoghurt  na bereiding boordevol goede bacteriën en melkzuren en bevat praktisch geen lactose meer. Een zelfgemaakte yoghurt krijgt namelijk minimaal 6-7 uur de tijd om te rijpen. Dit in tegenstelling tot supermarkt yoghurt. Deze yoghurt wordt in een relatief korte tijd bereid en bevat daardoor nog veel lactose en minder goede bacteriën.

 

Verschillende soorten yoghurt

De meeste yoghurt die je in Nederland koopt is roeryoghurt. Dit is de yoghurt die je in de melkpakken in de supermarkt kunt kopen. In veel andere landen is juist de standyoghurt, meer populair. Deze standyoghurt vind je ook in Nederland steeds vaker in de schappen van de supermarkt.

Het verschil tussen roer- en standyoghurt is vooral de temperatuur waarop de yoghurt bereid wordt.

Roeryoghurt wordt gemaakt op een temperatuur tussen de 31-32 graden, deze yoghurt rijpt in een grote tank en wordt voor het afvullen in de verpakking glad geroerd. Door de lage temperatuur vindt er vorming van slijmachtige verbindingen (polysachariden) plaats, waardoor de yoghurt na het roeren nog stevig blijft en een gladde structuur heeft.

Standyoghurt wordt op 45 graden bereid, de warme dunne aangezuurde melk wordt afgevuld in bijvoorbeeld een beker of fles. Daarna rijpt het product in de verpakking in een speciale warme cel. Als het product goed van smaak en structuur is, wordt het product in de koeling geplaatst. Dit duurt alles zo’n 4 uur. Standyoghurt is dikker dan roeryoghurt maar als je een lepel in het product steekt komt er meestal direct vocht (wei) uit.

Andere yoghurtsoorten ontstaan door bepaalde bewerkingen die voor of na het fermenteren worden toegepast:

  • Griekse yoghurt is yoghurt waar na het fermenteren een deel van het vocht uitgezeefd.
  • Bulgaarse yoghurt wordt gemaakt door de melk vóór het fermenteren eerst in te dikken, vaak wordt hier ook weipoeder, melkpoeder of caseïne aan toegevoegd of andere verdikkingsmiddelen als gelatine en zetmeel om het proces te vergemakkelijken.

 

 

Zelf yoghurt maken – dit heb je nodig

  • 1 liter melk (kan koemelk zijn, maar ook geitenmelk of schapenmelk)
  • 60 gram goede biologische yoghurt
  • 1 pan
  • thermometer
  • garde (mijn voorkeur heeft de  deense garde, die werkt bij mij perfect maar een gewone garde kan ook)
  • een (fleece) deken en een kruik of fles met warm water
  • glazen pot van een liter met deksel

Werkwijze

  1. Doe de melk* in de pan en verwarm deze op laag vuur tot 45 graden (let op, laat de melk niet te heet worden want dan gaan de bacteriën dood)
  2. Roer de yoghurt goed door de melk. De yoghurt moet goed verdeeld worden door de melk, maar je moet de melk niet schuimig kloppen.
  3. Zet de pan op de deken en leg er een kruik of glazen fles met warm water naast. Dek de pan nu helemaal toe met de deken zodat de yoghurt in wording lekker warm blijft. Zet het geheel nu op een warme plek en beweeg de pan de eerste 6 uur niet meer, rustig laten staan en niet aankomen!
  4. Hoe langer je de yoghurt laat fermenteren des te minder lactose is er nog in de melk en des te meer melkzuurbacteriën bevat je yoghurt. Maar je yoghurt wordt ook steeds zuurder.  Laat de yoghurt minstens 6 uur fermenteren tot maximaal 24 uur. Ikzelf vind mijn yoghurt het lekkerst als deze 7-8 uur heeft gefermenteerd. Dan is de smaak romig en lichtzuur en prettig om te eten. Na 8 uur fermenteren vind ik mijn yoghurt te zuur worden maar dat is natuurlijk een kwestie van smaak. Dus ga hier zelf mee experimenteren.
  5. Giet de yoghurt dan over in de schone glazen pot en plaats deze enkele uren in de koelkast voor je ‘m serveert.
  6. De yoghurt is ongeveer 2 weken houdbaar in de koelkast.
* Je kunt ook rauwe melk gebruiken om yoghurt te maken. Die dien je dan eerst te verhitten tot 90 graden en dan af te laten koelen tot 45 graden.  Nu zijn de bacteriën in de melk dood. Anders gaan de bacteriën in rauwe melk gaan namelijk de concurrentie aan met die uit de yoghurtcultuur, waardoor de yoghurt vaak mislukt. Zelf maak ik mijn yoghurt altijd van rauwe melk die ik direct bij de boer koop. Deze verhit ik dan kort tot 90 graden en laat die dan afkoelen tot 45 graden waarna ik de yoghurt erbij doe.

De volgende keer yoghurt maken:

Bewaar altijd 60 gram van je yoghurt voor de volgende portie. Zo hoef je geen yoghurt meer te kopen en heb je altijd verse, gezonde yoghurt in huis.

Romige, dikke yoghurt maken Griekse stijl.

Wil je jezelf een keer extra verwennen dan kan je aan de melk ook nog 50 gram melkpoeder en 200 ml. slagroom toevoegen voordat je deze gaat verwarmen. Het resultaat is een heerlijke romige, dikke yoghurt.

Een andere mogelijkheid om je yoghurt dikker te maken is door deze uit te laten lekken in een theedoek of nog handiger in de  Kefirko cheesemaker. Laat de yoghurt zo’n 12 uur uitlekken voor een heerlijke dikke yoghurt en gooi de wei niet weg. De wei zit vol met goede probiotische bacteriën en kan je prima gebruiken om brood mee te bakken, zo te drinken, een lekkere limonade van te maken, in je smoothie te verwerken of als voeding aan je planten te geven.