Als je zuurdesem brood wilt gaan bakken dan heb je een zuurdesemstarter nodig. En dit is veel makkelijker om te maken dan je denkt. Je hebt maar 2 ingrediënten nodig: meel en water. En een beetje geduld.
Zuurdesembrood blijkt voor veel mensen beter te verteren dan brood dat met gist gemaakt is. Dit komt omdat door het lange fermenteren van het deeg de eigenschappen van het deeg verandert. Volgens onderzoek komt dit doordat het zuurdesem brood prebiotische en probiotische eigenschappen heeft. Prebiotica zijn niet verteerbare vezels die de goede bacteriën in je darmen voeden. Probiotica zijn juist weer de goede bacteriën die in verschillende voedingsmiddelen voorkomen. Beide zijn belangrijk voor een gezonde huishouding van je darmen
Een zuurdesemstarter is simpelweg een mengsel van bloem en water. Door deze twee ingrediënten te combineren, activeren de wilde gisten en bacteriën die van nature in de bloem voorkomen. Na verloop van tijd zijn deze micro-organismen zo sterk aanwezig, dat ze het brood kunnen laten rijzen. Alle zuurdesemstarters volgen hetzelfde proces. De gisten eten de suikers uit de koolhydraten in de bloem. Hierdoor ontstaat melkzuur en azijnzuur (vandaar de mild zure smaak van zuurdesem brood) en koolzuurgas (CO2). Het koolzuurgas wordt door de gluten in het deeg gevangen waardoor kleine belletjes ontstaan. Op die manier neemt het deeg in volume toe en rijst het. Elke keer wanneer de starter wordt aangevuld met meer water en bloem, wordt je starter groter en sterker. En hoe sterker de starter, hoe beter het brood.
Er zijn verschillende manieren om een zuurdesemstarter te maken. Als je net begint dan kan ik je de onderstaande werkwijze echt aanbevelen. Deze starter kan bijna niet mislukken (als je hem niet vergeet te voeden tenminste 😊) en zorgt voor een mild zuurdesembrood wat zeker voor mensen die niet gewend zijn aan zuurdesem een goede start is.
Het geheim van deze starter is dat je hem 2 x daags (’s ochtends en ’s avonds) voedt waardoor hij sterker wordt en minder zuur.
Benodigdheden voor je zuurdesemstarter:
- weegschaal
- glazen pot van 1 liter met ruime opening en een deksel of deze handige Kefirko zuurdesem fermenter
- tarwebloem of speltbloem (ik maak mijn starter zelf met speltbloem en dat werkt ook prima)
- water
Dag 1:
Ochtend:
Neem je glazen (weck) pot (of Kefirko zuurdesem fermenter) en vul deze 50 gram bloem met 50 gram lauwwarm water. Roer met een vork goed door zodat er geen meer klontjes in ziten. Leg de deksel er los op (er gaan gassen ontstaan en als je de deksel vast schroeft heb je kans dat je pot ontploft) en zet de pot bijvoorbeeld op het aanrecht zodat je hem niet vergeet.
Als je het in huis hebt dan is het nog beter om de eerste keer in plaats van bloem volkorenmeel (of volkoren speltmeel) te gebruiken. Hierdoor kan de starter nog sneller actief worden. Vanaf de tweede voeding gebruik je echter normale witte bloem of speltbloem.
Avond:
Voeg 50 gram bloem en 50 gram lauwwarm water aan je starter toe en roer goed door. Deksel weer los op de pot leggen en wegzetten.
Dag 2:
Voeg ’s ochtends en ’s avonds 50 gram bloem en 50 gram lauwwarm water aan je starter toe en roer goed door. Deksel weer los op de pot leggen en wegzetten.
Nu zul je ook langzaam gaan zien dat je starter actief wordt. Er verschijnen bubbeltjes in je starter.
Dag 3:
Verwijder de helft van je starter uit de pot. Dit kan je weggooien maar je kunt het beter gebruiken om er bijv. zuurdesem wafels, pannenkoeken of cake van te bakken.
Voeg nu ’s ochtends en ’s avonds 50 gram bloem en 50 gram lauwwarm water aan je starter toe en roer goed door. Deksel weer los op de pot leggen en wegzetten.
Dag 4 t/m 7:
Dag 3 herhalen.
Wanneer is je zuurdesemstarter actief?
Wanneer de starter verdubbelt in formaat binnen 8 uur en wanneer je starter op water blijft drijven (de drijftest) is deze actief genoeg om mee te gaan bakken. Doe een klein beetje starter in een glas water en kijk of het blijft dijven. Zo ja, dan is het actief genoeg, als het zinkt moet je je starter nog een paar dagen langer voeden. Hoe snel een starter actief wordt hangt ook af van de temperatuur. Als het koud is in huis duurt het wat langer dan als het warm is.
Is je starter actief dan ben je ready to go! Voed zo’n 8 uur voordat je het deeg gaat maken je starter. Dan is deze actief en klaar om aan de slag te gaan.
Nu kan je aan de slag met je eerste zuurdesem brood.
Zuurdesemstarter sneller maken
Als je het te lang vindt duren om op deze manier je zuurdesem starter te maken en het zonde vindt om zoveel starter weg te gooien dan kan je ook de biologische zuurdesem starter van Kefirko gebruiken, met deze gedroogde starter geef je je zuurdesem starter een echte boost en heb je binnen 3 dagen een super actieve starter.
Zuurdesemstarter bewaren
Wanneer je de starter een tijdje niet gebruikt, kun je hem het beste afgesloten bewaren in de koelkast – hierdoor vermindert de activiteit van de gisten. Bak je een week helemaal niet, voed de starter dan bij voorkeur om de 5 dagen met 50 g bloem en 50 g water en zet de starter terug in de koelkast. Zo houd je de starter in leven. Zolang je de starter in de koelkast bewaart, kun je hem zelfs na een paar weken ‘verwaarlozing’ nog prima tot leven wekken. Schenk na enkele weken stilstand het eventueel ontstane vocht weg, voed je starter weer 2 x per dag en laat hem op kamertemperatuur staan. Herhaal dit ook nog de volgende dag. Als het goed is moet je uiterlijk de derde dag weer luchtbelletjes in je zuurdesem starter zien. Bemerk je dan nog geen activiteit, dan kan het tijd zijn om een nieuwe starter te maken.
